TIẾT TIỂU THỬ rơi vào thời điểm nào trong năm? Tác động ra sao đến cuộc sống con người?

1. Tiết Tiểu Thử là gì?

Tiểu Thử là tiết khí thứ 11 trong 24 tiết khí trong năm. Ngày Tiểu Thử, Mặt Trời nằm ở vị trí tọa độ xích kinh 105 độ (kinh độ Mặt Trời bằng 105°).

“Tiểu” tức là nhỏ, “Thử” là nắng nóng, oi bức. Do đó Tiểu thử có nghĩa là thời tiết oi nóng nhưng chưa phải nóng nhất trong năm (sau tiết Hạ Chí).

2. Tiết Tiểu Thử diễn ra vào lúc nào?

Tiết khí Tiểu Thử được bắt đầu từ ngày 7-8/7 dương lịch và kết thúc vào ngày 22/7 dương lịch, tức khoảng tháng 6 âm lịch.

Trong năm Tân Sửu, tiết khí Tiểu Thử 2021 bắt đầu từ ngày 7/7/2021 dương lịch, kết thúc vào ngày 22/7/2021 dương lịch.

3. Đặc điểm thời tiết và hoạt động sinh giới trong tiết Tiểu Thử

Đặc trưng thời tiết:

Đặc điểm của tiết khí Tiểu Thử đó là thời tiết nóng bức, khí hậu oi ả, độ ẩm không khí cao hay có mưa rào, đôi khi còn có bão.

Trong suốt khoảng thời gian diễn ra tiết khí Tiểu Thử, khu vực bán cầu Bắc vẫn nhận được ánh sáng và nhiệt độ lớn hơn phía Nam, dẫn tới tình trạng ngày dài hơn đêm và thời tiết nắng nóng.

Vậy tại sao lại có kiểu thời tiết này sau tiết Hạ Chí vốn đã rất nóng?

Nguyên nhân có tiết khí Tiểu Thử chính là do hiện tượng đối lưu không khí dẫn đến những cơn áp thấp nhiệt đới và có thể hiện tượng mưa bão sẽ diễn ra về sau. Trong thời điểm xảy ra hiện tượng áp thấp nhiệt đới thì không khí rất oi bức, ngột ngạt, độ ẩm không khí cao, cơ thể con người cảm thấy khó chịu vô cùng.

Một nguyên nhân phải kể đến nữa đó là hoạt động của gió mùa Tây nam thổi về từ vịnh Bengan Ấn Độ mang theo nguồn hơi nước, độ ẩm rất cao nhưng gặp địa hình đồi núi, bức chắn ở khu vực phía Tây nên chúng ngưng tụ, gây nên tình trạng mưa nhiều ở sườn phía Tây, sang đến sườn phía Đông gió này biến tính, nhẹ, khô hanh, nóng bức và độ ẩm rất thấp. Người ta còn gọi hiện tượng này là hiện tượng “gió Phơn Tây nam”.

Chính vì hai nguyên nhân trên nên từ tiết khí Tiểu thử trở đi, khu vực Trung Quốc, Việt Nam thường chịu ảnh hưởng mạnh mẽ và bước vào thời kỳ rất oi bức, dễ xảy ra bão và các hiện tượng lũ lụt kèm theo.

Nói một cách dễ hiểu là từ sau tiết khí này báo hiệu mùa áp thấp nhiệt đới và bão đã bắt đầu.

Hoạt động sinh giới:

Do nhiệt độ cao, ánh sáng mạnh, thời gian chiếu sáng kéo dài, độ ẩm lớn, mưa nhiều nên trong thời kỳ này các loài thực vật quang hợp mạnh mẽ, phát triển rất nhanh, những cây lương thực ra khi đã được gieo cấy trong vụ mới nay đã cứng cáp, khỏe mạnh, đối mặt với nó là nhiều loài cỏ dại xâm hại. Ngoài ra các hiện tượng thiên tai như bão, lũ lụt rất dễ xảy ra.

Các loài động vật từ côn trùng, sâu bọ cho tới chim, cá, thú đều hoạt động rất mạnh, có nguồn thức ăn rất dồi dào, không ngừng sinh sôi, nảy nở.

Lúc này, người nông dân thì bận rộn với công việc đồng áng, chăm sóc những cây đã trồng trong vụ mới. Ngoài ra, họ còn phải lo chủ động tưới tiêu, thủy lợi và đối phó với tình trạng bão, lũ lụt có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Còn những nghề đánh bắt, nuôi trồng các loài thủy hải sản cũng phát triển mạnh, có nhiều cơ hội kiếm nguồn thu dồi dào. Tuy nhiên họ cũng phải đối mặt với tình trạng bão lụt có thể bất ngờ ập đến.

4. Ý nghĩa tiết khí Tiểu Thử theo ngũ hành, phong thủy

Trong tiết khí Tiểu Thử, năng lượng, trường khí, âm dương ngũ hành cũng có sự biến hóa, vận động. Cụ thể như sau:

Tiết khí Tiểu Thử rơi vào tháng 6 âm lịch, là tháng Mùi, thuộc hành Thổ, thuộc tính của địa chi Mùi là âm.

Về đặc điểm ngũ hành thì tháng này là thời điểm Mộc khí nhập kho, kết thúc một quy trình biến hóa.

Trong tháng Mùi thì Hỏa khí vẫn còn tiềm ẩn rất thịnh. Biểu hiện là thời tiết, nhiệt độ oi bức, ánh nắng gay gắt, chói chang nên vì lẽ đó nó sẽ ảnh hưởng đến nhân mệnh như sau:

• Những người sinh tháng Mùi có đức tính nhiệt tình, khá nóng tính nhưng đôn hậu, điềm đạm, trầm tĩnh, không vội vã, hấp tấp như những tháng Hỏa khí cực vượng khác. Ngoài ra, họ là những người thông minh, nhân từ, có lòng khoan dung, trọng hậu và giữ nguyên tắc, lập trường, khá bảo thủ, rất trọng uy tín...
• Với đặc điểm phức tạp có cả hành Thổ, hành Hỏa và hành Mộc nên quá trình dự đoán tử vi phải được cân nhắc kỹ lưỡng, tránh để xảy ra tình trạng sai lầm, lệch lạc.

Những người mà hành Hỏa, Hành Thổ cát lợi với vận mệnh thì khi bước vào tháng này thường có biểu hiện nhiệt tình, năng động, hăng say, quyết tâm, họ cảm thấy tự tin, vững chắc tiến lên trên con được sự nghiệp và thu được nhiều thành quả vinh quang, rất đáng tự hào.

Đối với những người mệnh lý vốn kỵ Hỏa, Thổ khí bước vào tháng này tâm lý ngày càng bảo thủ, cái tôi cá nhân cao, cố chấp quan điểm, nóng nảy, sức khỏe không ổn, cảm thấy mệt mỏi, tâm lý ức chế, khó chịu có thể gặp khó khăn trong công việc, hao tốn tiền bạc, mất đoàn kết, bất hòa trong nội bộ, nhiều người có thể bị bệnh, đau ốm

Tháng 6 âm lịch cũng ứng với quẻ Độn trong Kinh Dịch, từ một hào âm phát sinh ở quẻ Cấu trong thời gian trên nay đã xuất hiện thêm một hào âm nữa.

Trên có bốn hào dương, dưới có hai hào âm. Khí âm phát sinh ngày một phát triển mạnh mẽ, tượng của bệnh tật, xui xẻo, lo âu tai họa có thể xảy ra, quẻ này là một quẻ hung trong Kinh Dịch.

Quẻ Độn với ý tượng đạo của tiểu nhân thịnh, đạo của quân tử suy, nên vì thế phải thu mình, ẩn giấu. Do đó mọi người cần phải đề phòng rủi ro, xui xẻo hay tai họa có thể xảy ra bất kỳ lúc nào.

5. Nên làm gì trong tiết Tiểu Thử?

Trong tiết khí Tiểu Thử, có thể thấy rằng đặc điểm khí hậu nói chung là ánh sáng, độ ẩm và nhiệt độ đều cao, tác động lớn tới sự phát triển của hệ động thực vật. 

Với những vấn đề trên, tiết khí Tiểu Thử thích hợp cho các việc sau:

• Chú ý chăm bón cây trồng, rẫy cỏ cẩn thận, diệt trừ sâu bọ phá hoại mùa màng.
• Chủ động công tác phòng chống bão lũ để luôn sẵn sàng đối phó với thiên tai.
• Tích cực đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản, tuy nhiên cần phải chú ý các thông tin về thời tiết để đảm bảo an toàn cho con người và vật nuôi.
• Chú ý giữ gìn sức khỏe, tăng cường thể chất để có sức đề kháng tốt, chống chọi với thời tiết khắc nghiệt của khí hậu. Hạn chế ra ngoài đường khi mưa bão hay nóng đỉnh điểm. Đặc biệt, các bậc cao niên, trẻ em và những người gặp các vấn đề về máu huyết, tim mạch cần đặc biệt lưu ý đề phòng bệnh lâu ngày.
• Người dân sống dựa vào nông nghiệp, ngư nghiệp và các khu vực miền biển, đồng bằng cần đặc biệt chú ý bão lớn, trong khi đó ở khu vực miền núi phải đề phòng sạt lở đất đai.
• Không nên ăn thức ăn rất lạnh hoặc ướp lạnh, vì những thứ này làm giảm năng lượng âm dương mà cơ thể cần để vượt qua mùa thu và mùa đông sắp tới.
• Massage chân hoặc thiền có thể giúp điều chỉnh và cân bằng lại cơ thể.

6. Ảnh hưởng của tiết Tiểu Thử đối với sức khỏe con người

-  Với đặc điểm của tiết khí Tiểu Thử chính là thời tiết oi bức, độ ẩm cao, hay xảy ra mưa bão, nắng cháy da thịt, không khí ngột ngạt thì nhiều người rất dễ mắc bệnh, bị cảm, sức khỏe suy giảm, phát nhiệt, bị bệnh về máu, huyết áp tăng cao, bệnh về tim mạch, tai biến, đột quỵ của người già rất cần phải đề phòng.

- Ảnh hưởng do thiên tai, bão lụt gây thiệt hại về tài sản và sức khỏe rất đáng lo ngại, nhất là khu vực vùng biển, những người ngư dân đánh bắt thủy hải sản xa bờ, khu vực đồng bằng...

7. Thực phẩm tốt cho sức khỏe trong tiết khí Tiểu Thử

Vào thời điểm diễn ra tiết khí Tiểu Thử trong năm (mùa hè), các thực phẩm có lợi cho cơ thể bao gồm: dưa chuột, bí xanh, dưa hấu, dưa mật, dưa gang, mướp đắng, dưa lê, mận, anh đào, đậu xanh, cà  chua, trà xanh, bạc hà, hạt sen, cá trắng, đậu hũ, kim ngân hoa, trà hoa cúc…

8. Khai vận phong thủy trong tiết khí Tiểu Thử

Thời tiết oi bức, độ ẩm cao trong tiết khí Tiểu Thử có thể khiến thể trạng của bạn dễ mệt mỏi, uể oải, khiến tinh thần bất ổn, suy nghĩ thiếu minh mẫn…

Vì vậy bạn có thể áp dụng một vài mẹo khai vận phong thủy vừa giúp tăng cường sức khỏe lại có tác dụng khai vận mang may mắn đến cho bản thân như sau:

- Giữ môi trường sạch sẽ, thoáng mát:

Một trong những bí quyết khai vận phong thủy đơn giản mà lại mang lại hiệu quả trong tiết khí Tiểu Thử chính là luôn đảm bảo cho môi trường xung quanh bạn được gọn gàng, sạch sẽ. Điều này sẽ tạo ra nguồn năng lượng tích cực, thúc đẩy vận khí, mang lại sức khỏe dồi dào, may mắn ngập tràn cho cả gia đình. 

- Giữ vệ sinh thân thể

Việc giữ gìn vệ sinh thân thể luôn sạch sẽ sẽ giúp tinh thần bạn thêm phần hưng phấn. Sự thoải mái và thư thái sẽ giúp ích rất nhiều cho các mối quan hệ của bạn, công danh sự nghiệp tình cảm sẽ ngày một thuận lợi và hanh thông.

- Cân bằng ngũ hành cho người Thổ vượng

Trong tiết khí Tiểu Thử thì ngũ hành Thổ vượng. Đây là khoảng thời gian vượng khí với những người có dụng thần là Thổ cần có Thổ bổ trợ để cân bằng ngũ hành trong tứ trụ.

Những người này nếu giữ được cơ thể khỏe mạnh dẫn đến tư duy sáng suốt, làm việc hiệu quả, sáng tạo, sẽ nhận được nhiều tài lộc và vượng khí giúp tài vận hanh thông, sự nghiệp thuận lợi trong những ngày tiết khí Tiểu Thử.

9. Phương pháp dưỡng sinh trong tiết khí Tiểu Thử

- Dưỡng sinh theo phương pháp “Đông bệnh Hạ trị”

“Đông bệnh Hạ trị” là một phương pháp chữa bệnh độc đáo của Đông y, đã lưu truyền trong dân gian từ thời cổ đại, có nghĩa là tiến hành chữa trị các chứng bệnh mùa Đông từ trong mùa Hạ.

Phương pháp này cũng được đề cập trong sách “Bản thảo Cương mục” của Lý Thời Trân và trình bày một cách hệ thống trong sách “Trương Thị Y thông” của Trương Lộ.

Dựa theo nguyên tắc dưỡng sinh “Xuân Hạ dưỡng dương”, “Đông bệnh Hạ trị”, một số bệnh mạn tính thường phát tác vào mùa Đông như chứng ho lâu ngày, viêm phế quản mạn tính ở người già, hen phế quản, viêm khớp, viêm mũi dị ứng (thể phong hàn),… các dạng bệnh “gặp lạnh thì phát tác” này cần lợi dụng “phục hạ” tràn đầy dương khí để tiến hành điều dưỡng.

Mùa hạ không những là thời gian thuận lợi nhất để bồi dưỡng khí cho cơ thể, mà còn là cơ hội rất tốt để chữa trị các bệnh thường phát tác trong mùa đông. Và tiết khí Tiểu Thử được coi là thời điểm mấu chốt để dùng dường khi điều chỉnh sức khỏe, cường tráng thân thể.

Cách chữa bệnh của phương pháp “Đông bệnh Hạ trị” là dán thuốc lên các huyệt vị đặc biệt trên cơ thể, để thuốc thẩm thấu và truyền vào kinh mạch, từ đó điều chỉnh chức năng tạng phủ, nhằm tăng cường dương khí trong thân thể giúp phòng bệnh, chữa bệnh.

- Dưỡng sinh theo văn hóa dân gian:

Người xưa nói về tiết khí Tiểu Thử có câu rằng: “Qua tiểu thử, một ngày nóng ba phần”, tỏ ý đã qua Tiểu Thử một ngày, thời tiết sẽ nóng lên thấy rõ.

Theo đó, cần áp dụng một số phương pháp chống nóng ẩm vào tiết khí Tiểu Thử trong dân gian dưới đây để có một cơ thể khỏe mạnh.

+ Phơi nắng vật dụng ngăn ngừa nấm mốc:

Trong tiết khí này, thời tiết đặc trưng là gió nóng và nhiệt độ cao, các triệu chứng lên nấm ở chân tay, ngứa mẩn cũng dễ dàng xuất hiện.

Người xưa có câu: “Sáu tháng sáu, nhà nhà phơi nắng lớn“, theo truyền thuyết thì ngày 6/6 âm lịch – thời điểm nằm trong tiết Tiểu Thử, là ngày long cung phơi long bào.

Ngày Tiểu Thử có nhiệt độ rất cao, nắng chiếu rất mạnh, nên đem quần áo, tranh sách ra phơi nắng, có thể tiêu trừ ẩm ướt, ngăn ngừa nấm mốc, phòng sâu mọt.

- Ăn canh bánh trừ tà:

Tuy thời tiết trong tiết khí này khá nóng bức, nhưng ăn canh, bánh nóng giúp bảo vệ vị khí, trừ tà khí, cũng là phương pháp dưỡng sinh tốt. Canh bánh là bột nhào viên thành từng miếng nhỏ cho vào nồi nước dùng nấu chín.

Một số địa phương cũng có tập tục “ăn đồ theo mùa sau Tiểu Thử”. Ngày đầu tiên của tiết khí Tiểu Thử, nấu gạo mới thu hoạch, cung cúng thần Ngũ cốc và tổ tiên, cảm tạ đã phù hộ thu hoạch thuận lợi, sau đó mọi người mới ăn đồ ăn mới này.

Ngày mới ăn “thực phẩm theo mùa” để bày tỏ lòng biết ơn mỗi một hạt gạo, mỗi một bữa cơm đều không dễ có được.