Phụ nữ mang thai, đang cho con bú có nên tiêm vaccine COVID-19?

Xung quanh vấn đề tiêm vaccine phòng COVID-19, có rất nhiều câu hỏi, thắc mắc được đặt ra, trong đó có việc phụ nữ mang thai, đang cho con bú có nên đi tiêm vaccine không, tiêm vaccine COVID-19 có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và có được tiêm trong thời kỳ kinh nguyệt hay không?

Trước những thắc mắc trên, Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới đã có những giải đáp xung quanh vấn đề này.

Phụ nữ đang mang thai có nên tiêm vaccine COVID-19 không?

Phụ nữ đang mang thai hoàn toàn có thể tiêm vaccine COVID-19 nếu họ muốn, nhưng chỉ dành cho những loại vaccine được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kì (FDA) công nhận. Tuy nhiên, phải hỏi ý kiến bác sĩ về vấn đề này vì:

• Phụ nữ đang mang thai dễ mắc COVID-19 nặng với các biến chứng và nguy cơ tử vong cao hơn so với các phụ nữ khác. Ngoài ra, phụ nữ đang mang thai thường hay mắc các bệnh kèm làm tăng khả năng mắc bệnh nặng hơn.
• Tuỳ thuộc mức độ bùng phát dịch cộng đồng tại nơi đang ở.
• Cho đến bây giờ chưa có nghiên cứu nào đánh giá ảnh hưởng của vaccine COVID-19 đối với phụ nữ đang mang thai và cho con bú. Tuy nhiên, có thể yên tâm phần nào vì các nghiên cứu sơ bộ về độc tính của vaccine đối với sự phát triển cũng như khả năng sinh sản chưa phát hiện bất kì tác dụng phụ nào đáng lo ngại.

Các thông tin về vaccine liên quan đến đối tượng này đang được tiến hành và sẽ được cập nhật sớm.

Các hướng dẫn về việc tiêm vaccine COVID-19 cho phụ nữ có thai và cho con bú

• FDA nêu rõ trong chấp thuận sử dụng vaccine Pfizer-BioNTech: “Hãy hỏi ý kiến bác sĩ nếu đang mang thai hoặc cho con bú về việc tiêm vaccine COVID-19”

• ACOG (Hội Sản Phụ Khoa Hoa Kỳ) và SMFM (Hội y học bà mẹ – trẻ em Hoa Kỳ) đều cho rằng phụ nữ mang thai và đang cho con bú có thể sử dụng vaccine COVID-19 được FDA chấp thuận.

• Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố rằng lợi ích của việc tiêm chủng cho phụ nữ mang thai cao hơn nhiều so với những rủi ro có thể xảy ra. Phụ nữ mang thai là đối tượng có nguy cơ cao mắc COVID-19 nặng, vì vậy cần phải được chủng ngừa càng sớm càng tốt.
• Ngoài ra, cần phải có sự trao đổi về việc tiêm vaccine giữa bệnh nhân và bác sĩ.

Phụ nữ đang cho con bú có thể tiêm vaccine COVID-19 không?

Khi đang cho con bú, bạn có thể tiêm vaccine COVID-19 và không cần ngưng cho con bú

Các cơ quan y tế lớn trên toàn thế giới đều xác nhận rằng việc cho con bú sau khi tiêm chủng ngừa Covid-19 là an toàn. Bộ Y tế Australia cho biết, tổ chức này không lo ngại về tính an toàn của vaccine Pfizer đối với phụ nữ đang cho con bú hoặc cho chính đứa trẻ.

Phụ nữ cho con bú có thể tiếp nhận hầu hết các loại vaccine bất hoạt khác như vaccine dùng công nghệ mRNA một cách an toàn, ngoại trừ vaccine phòng bệnh sốt vàng thuộc dạng vaccine “sống”.

Mặc dù chưa có nghiên cứu nào điều tra cụ thể liệu vaccine Covid-19 có đi vào sữa mẹ hay không, nhưng theo lí thuyết thì acid trong dạ dày của trẻ nhỏ có khả năng tiêu diệt kháng thể xâm nhập theo đường uống, do đó rất ít có khả năng ảnh hưởng đến đứa trẻ.

Cũng theo các chuyên gia y tế Australia, trong trường hợp các kháng thể chống lại virus phát hiện trong sữa của người mẹ, thì việc tiêm phòng khi đang cho con bú có thể coi là một cách tiêm vaccine gián tiếp để giúp bảo vệ đứa trẻ chống lại Covid-19. Ngoài ra, cùng với hiệu lực của các kháng thể phổ biến khác trong sữa mẹ có thể tăng cường bảo vệ trẻ sơ sinh chống lại nhiều loại bệnh truyền nhiễm.

Theo dữ liệu hiện tại, phụ nữ đang mang thai và cho con bú có thể tiêm vaccine COVID-19. Mặc dù, chưa có nghiên cứu nào chứng minh cho điều này nhưng những phụ nữ này vẫn nên tiêm vaccine COVID-19 vì các loại vaccine này không chứa virus sống – nghĩa là không gây nguy hiểm cho thai nhi. Một lưu ý nữa là sau khi tiêm vaccine COVID-19, không cần phải tạm ngưng việc cho con bú.

Vaccine COVID-19 có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?

Không, tiêm vaccine COVID-19 không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Những phụ nữ đang có ý định mang thai cũng có thể tiêm vaccine COVID-19 mà không cần lo ngại hay trì hoãn việc mang thai sau khi tiêm đủ liều vaccine.

Gần đây, mọi người tranh cãi rất nhiều khi có một bài báo sai sự thật xuất hiện trên mạng xã hội về việc protein gai của virus corona giống với một protein gai có tên là Syncitin-1 liên quan đến sự phát triển và kết dính của nhau thai trong thai kì. Bài báo đó nói rằng việc tiêm vaccine COVID-19 sẽ khiến cơ thể của người mẹ sinh ra phản ứng miễn dịch chống lại protein Syncitin-1 và ảnh hướng đến khả năng sinh sản. Tuy nhiên, hai loại protein gai này hoàn toàn khác nhau và việc chủng ngừa COVID-19 không hề ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ đang muốn có thai (kể cả phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm). Trong quá trình thử nghiệm vắc xin Pfizer, 23 phụ nữ tình nguyện tham gia nghiên cứu đã có thai. Người duy nhất trong thử nghiệm bị sẩy thai chính là người không được tiêm vắc xin (người này được tiêm giả dược).

Như những ý kiến ở trên thì cho thấy phụ nữ mang thai và cho con bú nên tiêm vaccine covid-19. Nhưng cũng có 1 vài ý kiến trái chiều tạm hoãn việc tiêm vaccine cho phụ nữ cho con bú, nên để đảm bảo  an toàn cho cả mẹ và bé thì bạn nên đến trung tâm y tế để tham khảo ý kiến bác sĩ và khám sàng lọc trước khi tiêm.