Cổ nhân nói - Dâm thái quá, tất hữu họa, ba loại dục vọng dễ chiêu mời tai họa

Con người sống trên đời, điều quan trọng nhất là biết cách điều chỉnh tâm thái của mình, khi nhìn thấy điểm mạnh của người khác không được ghen tị, phải biết cảm ân những người xung quanh, dùng tâm lòng bao dung để yêu thương tất cả mọi người.

Cổ nhân có câu: “Vạn ác dâm vi thủ”

Từ “dâm” ở đây không phải ý nói là dâm đãng, mà là phóng túng quá độ. Trong 《Đạo Đức Kinh》nói rằng “thái quá” chính là cội nguồn của mọi cái ác, dâm quá tất có họa, dục nặng tất có tai.

Xử sự trên đời cần phải có chừng có mực, nếu ham muốn quá mức 3 điều sau sẽ dễ dẫn đến mầm tai họa.

Ham tiền quá mức, trở nên tham lam

Tư Mã Thiên trong (Sử Ký) đã viết: “Thiên hạ hi hi, giai vi lợi lai, thiên hạ nhương nhương, giai vi lợi vãng”, tức thiên hạ hỗn loạn, náo nhiệt đều là vì lợi, con người trong thiên hạ bôn ba ngược xuôi chẳng qua cũng chỉ vì cái lợi.

Con người theo đuổi lợi ích vốn là điều tất yếu. Tuy nhiên nếu tham lam thái quá thì cũng giống như tự mua dây buộc mình.

Có một câu nói thế này: Làm quan thì sợ mất quan, có tiền thì sợ tiền tiêu tán. Con người càng có gì thì càng sợ mất cái đó. Đây có lẽ là lý do tại sao chúng ta sống ngày càng dè dặt hơn, bởi vì một khi không cẩn thận, có thể sẽ mất tất cả.

Như chúng ta vẫn thường thấy, một người địa vị càng cao, quyền lực càng lớn thì người đó càng tỏ ra kín đáo, càng phải biết kiềm chế bản thân hơn, bởi vì “sai một ly là đi một dặm”. Ngược lại, những người không có quá nhiều thứ trong tay, nhưng biết đủ, tất cả họ đều sống thật hạnh phúc.

Những người sống quá tham lam thường dễ mê mất chính mình.

Hãy nhìn những quan chức cấp cao đã từng mắc sai lầm, họ muốn tiền liền có tiền, muốn quyền liền có quyền, họ còn thiếu gì nữa không? Theo cách nhìn của chúng ta thì họ dường như không gì là không hài lòng.

Nhưng chúng ta cần minh bạch rằng, lòng tham của con người là vô đáy, họ luôn muốn có nhiều hơn nữa. Dục vọng làm mê mờ mắt họ, càng làm mê mờ tâm trí họ. Những người như vậy đều bị dục vọng trói buộc, như vậy họ làm sao có thể vui vẻ hạnh phúc được?

Tiền tài là vật ngoài thân, sinh không mang theo đến, tử không mang theo đi, hà cớ gì phải quá tham lam? Nếu bị rơi vào cạm bẫy của lòng tham sẽ khiến bản thân không cách nào thoát ra được, thế thì cái được chẳng bù cho cái mất.

Qúa ích kỷ tự tư, chịu tổn thất lớn

Có câu: “Người chẳng vì mình, Trời chu đất diệt”. Câu nói này dùng để miêu tả về sự ích kỷ tự tư của con người. Tuy nhiên, ích kỷ tự tư là một cái bẫy cực lớn.

Những người tự cho rằng mình thông minh mới nghĩ rằng vô tư không ích kỷ là điều mà kẻ ngốc mới làm, các bậc trí nhân từ sớm đã nhìn thấu rằng, người không ích kỷ vị tư là người chịu tổn thất trước mắt, tổn thất nhỏ, nhưng đạt được cái lợi là về sau, là cái lợi lớn hơn.

Lão Tử từ sớm đã hiểu ra đạo lý: “Hữu vô tương sinh”, “Vi vô vi, tắc vô bất vi”, tức làm mọi việc với tâm thái “vô vi” thì không gì là không thể làm được, làm không vì lợi ích của mình, nhưng kì thực ở một góc độ nhất định thì chính là vì lợi ích của bản thân mình.

Vô tư ở trên một góc độ nào đó thì chính là tự tư, những người chỉ nghĩ đến lợi ích của bản thân chưa chắc đã hiểu được điều này. Đến cuối cùng, họ cũng không thể minh bạch được rằng vì sao cả đời không chịu thiệt thòi nhưng lại cũng không đắc được cái lợi lớn nào.

Cái gọi là “vật cực tất phản”, làm người, quá ích kỷ tự tư, thực ra không phải mở đường cho chính mà, mà trái lại chính là tự mình cắt đường lui cho chính mình.

Tự tư, trên thực tế chính là khiến bản thân dần dần tách khỏi mọi người xung quanh. Khi tất cả mọi người đều biết bạn chỉ nghĩ đến bản thân, thử hỏi còn có bao nhiêu người nguyện ý tiếp tục hợp tác với bạn, có bao nhiêu người nguyện ý kết giao với bạn?

Tật đố thái quá, lấy oán trả ân.

Cổ nhân nói: “Lòng dạ nhiễm bẩn, không thích thấy người khác vinh quang, đó gọi là đố kỵ”.

Đố kỵ là một con dao, nếu không đâm vào trái tim của người khác thì chính là tự đâm vào cơ thể của chính mình.

Một số người bản tính là ghen tị và không nhìn thấy ưu điểm của người khác, thậm chí có lúc lấy oán trả ân.

Thời vua Ung Chính, có một người tên là Bạch Thái Quan, được mệnh danh là một trong “Giang Nam bát hiệp”. Sau khi nổi danh, do xa gia đình nhiều năm nên luôn coi bốn biển là nhà. Có một năm, ông trở về quê nhà. Vì xa quê đã lâu nên không biết đường, ông bèn hỏi một đứa trẻ đang luyện công ở bên đường, đứa trẻ nhanh nhảu thật thà chỉ dẫn. Ông định thần lại nhìn, người toát mồ hôi lạnh, thấy bàn tay của đứa bé huơ đến đâu phát gió đến đó, ánh quang tỏa ra tứ phương.

Bạch Thái Quân thầm nghĩ: “Lúc nhỏ mà công lực đã thâm hậu thế này, khi lớn lên đứa trẻ này nhất định sẽ lợi hại hơn ta”

Vì vậy, do tâm tật đố mãnh liệt thôi thúc, ông ta ra một chưởng giết chết đứa bé.

Đứa trẻ trước khi chết chỉ nói một câu, câu nói đã khiến Bạch Thái Quan cảm thấy bàng hoàng như sét đánh ngang tai, nhưng lúc này có hối hận cũng đã muộn. Đứa trẻ nói: “Cha tôi Bạch Thái Quan nhất định sẽ tìm ông để báo thù”.

Kì thực, bất cứ ai cũng có thể trở nên độc ác xấu xa, chỉ cần người đó khởi cái tâm gọi là “đố kị”.

Cũng giống như một người ghen tị một người khác, tựa như biến thành “một con thú cắn người”.

Con người sống trên đời, điều quan trọng nhất là biết cách điều chỉnh tâm thái của mình, khi nhìn thấy điểm mạnh của người khác không được ghen tị, phải biết cảm ân những người xung quanh, dùng tâm lòng bao dung để yêu thương tất cả mọi người.

Trong《Đạo Đức Kinh》 có viết: “Người đức dày, tâm hồn nhiên như trẻ sơ sinh”

Một thánh nhân chân chính là một người có nội tâm trong sáng không tỳ vết, thuần khiết và chân thành. Con người mới sinh ra, bổn tính là thiện lương và thuần chân, là do dục vọng và lòng tham không đáy nên mới dẫn đến bi kịch cuộc đời.

Kỳ thực, cuộc đời con người, không cần phải quá giàu sang phú quý, chỉ cần tâm ta biết đủ, sống vui vẻ hạnh phúc là được.