Mùng 1 ăn chay thế nào là đúng? Thực đơn ăn chay mùng 1 chuẩn nhất bạn nên biết?

Tại sao nên ăn chay mùng 1?

Theo nhiều tài liệu, tục ăn chay (không dùng thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, chỉ dùng thực phẩm từ thực vật) bắt đầu từ khi Phật tổ còn tại thế. Về sau, các chư tăng cũng ăn chay theo Phật tổ. Sau này, các Phật tử cũng ăn chay, nhưng họ chỉ ăn chay khi lên chùa hoặc vào các ngày Rằm, mùng 1. Vậy ăn chay mùng 1, ngày Rằm có ý nghĩa gì?

1. Ăn chay mùng 1, ngày Rằm về mặt tâm linh

Theo đạo Phật, ăn chay ngày Rằm, mùng 1 có ý nghĩa:

• Tưởng nhớ đến công ơn của Đức Phật.
• Vào ngày này, Ngọc Hoàng sẽ phái 2 vị Thái tử là Tú Thiên Vương và Tứ Thiên Vương xuống trần gian để xét những việc thiện, ác của chúng ta. Vì vậy, nhiều người thường ăn chay ngày Rằm, mùng 1 để tích đức, hướng thiện.
• Ăn chay 2 ngày này là cách để tâm hồn thanh tịnh.
• Khuyến khích con người sống thiện, không sát sinh.

2. Mùng 1 ăn chay theo góc độ khoa học

Nhiều chuyên gia trong lĩnh vực y học cho rằng, ăn chay giúp cơ thể cân bằng axit, bởi thường ngày, chúng ta hay ăn thịt. Do trong thịt chứa nhiều chất đạm (protein) nên khi đưa vào cơ thể, chất đạm sẽ chuyển hóa thành axit amin. Nếu ăn nhiều chất đạm, quá trình trao đổi chất sẽ diễn ra chậm hơn. Vì vậy, nếu trong 1 tháng có 1 – 2 ngày ăn chay thì sẽ giúp cân bằng lượng axit, tăng cường trao đổi chất. Vì các đồ ăn chay thường chứa nhiều chất xơ, tinh bột, vitamin, khoáng chất… Và thông thường, người Việt thường chọn mùng 1 và ngày Rằm là ngày thích hợp để ăn chay, bởi đây là 2 ngày dễ nhớ (đầu tháng và giữa tháng).

Ngoài ra, theo quy luật vận động của mặt trăng, ngày mùng 1 âm lịch hàng tháng là lúc thủy triều biến động mạnh nhất. Điều đó cũng tác động lên con người, khiến cho khí huyết của chúng ta rơi vào tình trạng thịnh nhất hoặc suy nhất. Từ đó khiến cho những người đang mắc bệnh liên quan thần kinh dễ bị tái phát. Do đó, ăn chay vào mùng 1 sẽ giúp điều hòa khí huyết, ngăn ngừa tái phát các bệnh liên quan đến tâm lý, thần kinh.

3. Có mấy hình thức ăn chay?

Tùy theo phong tục tập quán, kinh tế, tôn giáo,…mà mỗi người lại chọn cho mình một hình thức ăn chay khác nhau. Tuy nhiên chúng ta có 6 hình thức ăn chay chính, đó là:

• Ăn chay theo Phật giáo: không ăn tất cả các sản phẩm từ động vật cũng như một số loại rau trong chi Hành (có mùi thơm đặc trưng của hành và tỏi) bởi đạo Phật luôn đề cao việc không sát sinh và tránh gây đau khổ lên chúng sinh.
• Ăn chay có trứng (Ovo vegetarianism): có thể ăn trứng nhưng không ăn các sản phẩm từ sữa.
• Hình thức ăn chay có sữa (Lacto vegetarianism): có thể ăn các sản phẩm từ sữa nhưng không ăn trứng.
• Cách ăn chay có cả sữa và trứng (ovo-lacto vegetarianism): có thể ăn một số sản phẩm từ động vật hoặc từ sữa như trứng, sữa và mật ong.
• Ăn chay hoàn toàn không sử dụng bất cứ thứ gì từ động vật (thuần chay — vegan): không dùng tất cả các loại thịt động vật và sản phẩm từ động vật bao gồm cả sữa, mật ong và trứng; cũng có thể loại trừ bất kỳ sản phẩm nào được thử nghiệm trên động vật hoặc sử dụng các trang phục có nguồn gốc từ động vật.
• Ăn chay sống hay là ăn chay tươi: chỉ ăn các loại trái cây tươi và chưa nấu chín, các loại hạt và rau củ. Rau củ có thể chỉ được nấu chín lên đến một nhiệt độ nhất định.
• Cách thức ăn chay theo chế độ thực dưỡng chủ yếu ăn các loại ngũ cốc nguyên cám và đậu hoặc theo chế độ gạo lứt và muối mè. Đây là phương pháp ăn chay thuận theo tự nhiên và cân bằng âm - dương trong cơ thể.
• Ăn chay kỳ là hình thức ăn chay phù hợp với những người không hoàn toàn xuất gia theo đạo Phật nhưng có lòng từ bi, mong muốn thân tâm được an lạc, nhẹ nhàng trong cuộc sống. Nói chính xác hơn thì ăn chay kỳ dành cho những Phật tử tu tại gia, thọ 5 giới hay thập thiện.

Theo thuyết nhà Phật, ăn chay kỳ được thực hiện vào các đợt như:

• Nhị trai: Ăn 2 ngày (mồng một và rằm âm lịch);
• Tứ trai: 4 ngày (1,14,15,30 âm lịch);
• Lục trai: 6 ngày (1,8,14,15,23,30 âm lịch);
• Thập trai: 10 ngày (6 ngày trên và thêm 18, 24, 28, 29 (tháng thiếu thì là 27, 28);
• Nguyệt trai: ăn chay tháng, hoặc 1, hoặc 3, hoặc 6 tháng.

Gợi ý thực đơn ăn chay mùng 1

Thực đơn ăn chay bữa sáng:

• Bạn có thể lựa chọn một trong những món ăn chay như:
• Bún xào.
• Mì bò viên chay.
• Bánh mì bơ đậu phộng.
• Bánh bao chay.
• Bánh mì.
• Bún riêu chay.

Thực đơn ăn chay bữa trưa:

Bữa trưa là bữa ăn thường chiếm khẩu phần lớn nhất trong ngày. Do vậy, bạn cần cung cấp đầy đủ những dưỡng chất thiết yếu. Bạn có thể chọn một trong những khẩu phần sau.

• Cơm, đậu phụ sốt cà chua, súp lơ luộc.
• Cơm, đậu phụ nhồi nấm và cà rốt, canh rong biển hạt sen.
• Cơm, nem rán chay, canh rau cải, rau xu xu xào tỏi.
• Cơm, quả su su luộc, gỏi đu đủ chay, nấm rơm kho tộ.
• Cơm, nấm rơm chiên giòn, giá xào đậu phụ, canh nấm hạt sen.

Thực đơn ăn chay bữa tối:

Bữa tối chỉ cần ăn nhẹ với thực đơn nhiều rau xanh, chất xơ sẽ giúp đẩy nhanh quá trình trao đổi chất và tốt cho giấc ngủ. Bạn nên chọn một trong những thực đơn cho bữa tối theo gợi ý dưới đây:

• Cơm, canh cải thảo, bí đỏ luộc.
• Cơm, canh bí xanh, nộm su hào – cà rốt.
• Cơm, canh rau cải, súp lơ xanh luộc.
• Cơm, canh chua cay, cải thảo luộc.

Thực đơn ăn chay bữa phụ:

Ngoài bữa ăn sáng, trưa, tối, bạn cũng nên bổ sung dinh dưỡng trong các bữa ăn phụ. Bạn nên ăn bữa ăn phụ vào lúc 9 – 10h sáng, 2 – 4h chiều. Một số đồ ăn, thức uống nên bổ sung trong bữa ăn phụ là:

• Ngũ cốc.
• Sữa đậu nành.
• Bột yến mạch.
• Nước ép hoa quả.
• Sinh tố.
• Bánh mì.
• Các loại hạt.

Mùng 1 ăn chay thế nào là đúng?

Để ăn chay mùng 1 đúng cách, bạn nên lưu ý những vấn đề sau:

• Nên ăn 3 bữa chính (sáng, trưa, tối) và 2 – 3 bữa phụ trong ngày để cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể.
• Trong mỗi bữa ăn, cần đảm bảo đủ 4 nhóm chất thiết yếu: Tinh bột, chất đạm, chất béo, chất xơ.
• Nên thay đổi thực đơn khi ăn chay ngày mùng 1 để bữa ăn đa dạng thực phẩm hơn, giúp chúng ta ăn ngon hơn và đảm bảo yếu tố dinh dưỡng.

Chúng tôi hy vọng rằng bài viết dưới đây sẽ giúp các bạn có thêm kiến thức về ăn chay. Các bạn hãy chọn cho mình một hình thức ăn chay thật phù hợp với bản thân nhé.