Vì sao khi thắp hương lại thắp số nén lẻ? Có nên thắp hương số chẵn không?

Việc thắp hương bắt nguồn từ rất lâu đời và duy trì tới tận ngày nay. Nén hương, đồ lễ dâng lên ban thờ Thần, Phật, gia tiên... chính là nhịp cầu kết nối giữa thế giới hữu hình và vô hình, giữa âm và dương, giữa người sống và người đã khuất. Nhưng không phải ai cũng biết Vì sao khi thắp hương lại thắp số nén lẻ? Cùng tìm hiểu ở bài viết dưới đây nhé.

1. Nguồn gốc của việc thắp hương từ đâu?

Theo các nghiên cứu cho thấy rằng, việc thắp hương bắt nguồn từ rất lâu đời, khoảng 3700 năm trước công nguyên. Các hình ảnh dâng hương được phát hiện trong các hầm mộ Ai Cập từ những bức hình vẽ, khắc họa việc cúng tế.

Đến khoảng năm 618, vào đời nhà Tần có một sự du nhập Phật giáo từ Ấn Độ, trầm hương dâng cúng trong các nghi thức cầu nguyện phát triển mạnh mẽ hơn cả và lan rộng ra những nước láng giềng, trong đó có Việt Nam.

Trong thâm tâm người dân Châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng đều tin rằng nén hương khi thắp lên chính là nhịp cầu kết nối giữa thế giới hữu hình và vô hình. Chính vì thế vào các ngày rằm, giỗ... người dân Việt Nam đều có thói quen thắp hương để tưởng nhớ gia tiên, cầu bình an cho gia đạo. Đây không phải mê tín dị đoan mà là một nét đẹp văn hóa, góp phần bảo tồn giá trị và bản sắc dân tộc.

Theo ông bà ta kể lại rằng từ xưa các vị vua Hùng có tục lệ thắp nhang lên thần linh, khấn cầu trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh để cầu mong mưa thuận gió hòa, người dân canh tác thuận lợi…

2. Ý nghĩa của những con số lẻ khi thắp hương

Ý nghĩa thắp 1 nén hương

Khi đến đền chùa chúng ta chỉ cần thắp một nén nhang là đủ. Nén nhang đó được gọi là tâm hương. Tuy chỉ một nén nhưng nén tâm hương lại bao gồm ý nghĩa năm sắc hương:

• Giới hương (tự nhắc nhở mình hướng thiện để tâm luôn trong sáng)
• Định hương (giữ cho lòng yên ổn không bị cái xấu)
• Tuệ hương (làm cho trí não luôn sáng suốt để thu nhận được những điều tốt đẹp, thiện lương)
• Tri kiến hương (giúp ta vững tin phát triển năng lực, trí tuệ)
• Giải thoát hương ( giúp ta buông xả mọi ưu phiền cũng như những ham muốn tội lỗi và một phần phòng tránh hỏa hoạn hay ô nhiễm).

Ý nghĩa thắp 3 nén hương

Trong Phong thủy thì số 3 là tượng của tam giới: Thiên (Trời), Địa (Đất), Nhân (Người). Vì vậy khi làm những việc quan trọng trong đời thì người ta thường thắp 3 nén hương lên bàn thờ và khấn: “Hoàng Thiên (Trời), Hậu Thổ (Đất), những chiến sĩ trận vong, cô hồn… (Nhân ) phù hộ độ trì…

Theo Đạo Phật, thắp 3 nén hương được gọi là Tam bảo hương

• Tam bảo (Pháp chính là kinh Phật, Tăng là người xuất gia)
• Tam giới (Dục giới , Sắc giới và Vô sắc giới)
• Tam thời (Quá khứ - Hiện tại - Tương lai)
• Tam vô lậu học (Giới - Định - Tuệ) của nhà Phật... Bởi vậy mà ở sân chùa cũng thường có 3 đỉnh hương to.

Theo Đạo giáo, 3 nén hương đó là Tam thanh hương: Ngọc thanh là Thiên tôn Nguyên thủy, Thượng thanh là Thiên tôn Linh bảo và Thái thanh là Thiên tôn Đạo đức.

Trong 3 nén hương này thì nén ở chính giữa là hưởng chủ được gọi là hương Giáo chủ, nén ở bên trái được gọi là hương Thanh long, nén ở bên phải được gọi là hương Bạch hổ.

Việc bạn thắp 3 nén hương có ý nghĩa là trong tâm nhang – lòng thành, giới nhang – theo lời răn dạy của Phật thánh tổ đường và định nhang – tuyệt đối không thay đổi lòng dạ.

Ý nghĩa thắp 5 nén hương

• Còn 5 nén hương có ý nghĩa là 5 phương trời đất, 5 hướng thần linh. Theo phong thủy thì là Ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.

Ý nghĩa thắp 7, 9 nén hương 

• Số 7 và số 9 được tượng trưng cho số lượng “vía” của con người, khi người ta muốn xin ơn cho cá nhân.

3. Vì sao khi thắp hương lại thắp số nén lẻ?

Bao giờ cũng vậy, người Việt Nam đã quen chọn số lẻ (1, 3, 5, 7, 9...) cho số nén hương dâng lên hoặc có thể người ta cũng đốt cả nắm hương chứ không chọn số chẵn (2 , 4, 6, 8...). Không rõ thói quen này được hình thành từ thời điểm nào nhưng thắp hương số lẻ đã ăn sâu vào tiềm thức, được răn dạy từ thế hệ này qua thế hệ khác trong các gia đình Việt.

Theo cuốn "Vui buồn giỗ tết" của tác giả Trần Ngọc Lân, số nén hương thường là số lẻ bởi số lẻ mang nhiều ý nghĩa linh thiêng hơn trong lý giải của nhà Phật.

Trong văn hóa Việt, nén hương được coi là sợi dây vô hình nối liền hai cõi thực và hư, việc thắp hương cũng chính là dâng cái tâm của mình lên những bậc tâm kính, những người đã khuất. Bởi vậy, dù số nén hương có là bao nhiêu đi chăng nữa thì cũng không quá quan trọng, quan trọng nhất phải là tấm lòng thành kính của người dâng hương.

Hiện nay, người dân làm lễ tại ở nhà hay đi lễ chùa thường được nhắc nhở mỗi người chỉ nên thắp một nén hương và hạn chế tối đa việc đốt vàng mã để giảm nguy cơ cháy nổ, tránh gây ô nhiễm không khí, lãng phí tiền bạc.

4. Có nên thắp hương số chẵn không?

Không phải ngẫu nhiên mà người Việt cứ thắp nhang theo số lẻ ( 1, 3, 5, 7, 9,...), trừ người mới mất là chỉ thắp 2 cây nhang, tục lệ này có nhiều ẩn ý đấy.

Theo thuyết âm dương giải thích rằng số lẻ tượng trưng cho cõi dương, số chẵn tượng trưng cho cõi âm. Thêm vào đó, số 1 là số nhỏ nhất trong cõi dương, số 2 là số nhỏ nhất trong cõi âm nên hợp lại 2 số này tạo thành số 3 đại diện cho sự hòa thuận giữa âm dương.

Còn vì sao người ta lại thắp 2 nén nhang cho người đã mới chết? Vì người mới chết sau 3 ngày vẫn còn trên trần thế nên sau 3 ngày người ta mới thắp 3 nén nhang tượng trưng cho sự siêu thoát của người đó.