Chứng rối loạn tiền đình: hiện tượng, nguyên nhân và cách xử lý

Theo một thống kê gần đây, có nhiều phụ nữ mắc rối loạn tiền đình, thông thường từ 40 tuổi trở đi. Tuy nhiên, rất ít trong số đó có những hiểu biết cụ thể về căn bệnh này.

Vì vậy, bài viết dưới đây sẽ giải đáp tất cả những thông tin chị em cần biết về căn bệnh tưởng chừng như đơn giản nhưng lại vô cùng nguy hiểm này.

Rối loạn tiền đình thường bị nhầm lẫn với những căn bênh thông thường khác. Vì vậy, chị em phụ nữ thường hay chủ quan dẫn đến nhiều hậu quả, biến chứng xấu về sau nguy hiểm đến tính mạng. Có rất ít người hiểu đúng về căn bệnh này. Vì vậy, chị em cần nắm rõ được những kiến thức cần thiết về bệnh rối loạn tiền đình để từ đó có những phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.

Rối loạn tiền đình là gì?

Tiền đình là một hệ thống thuộc hệ thần kinh. Nó nằm ở phía sau 2 bên ốc tai, gần dây thần kinh số 8. Tiền đình có nhiệm vụ chính là duy trì tư thế, phối hợp các cử động mắt, đầu, thân. Để khi bạn di chuyển, xoay người hay cúi thì tiền đình sẽ nghiêng lắc theo các chuyển động này để giữ được tư thế thăng bằng cho cơ thể.

Khi bạn mắc bệnh rối loạn tiền đình có nghĩa là bộ phận tiền đình đã bị tổn thương. Sự tổn thương này là do bạn thường xuyên lo lắng, mất ngủ hay stress. Một nguyên nhân phổ biến hơn nữa là do thiếu máu lên não.

Rối loạn tiền đình thường mắc ở các chị em phụ nữ mãn kinh là do ở độ tuổi từ 38 trở đi, lượng estrogen trong cơ thể giảm đi khiến nội tiết tố mất cân bằng. Ngoài ra, sau khi sinh nở nhiều lần, phụ nữ thường rơi vào tình trạng "huyết kém", hay bị thay đổi tâm lý, dẫn đến stress nặng làm ảnh hưởng lớn đến hệ thần kinh.

Bắt mạch những triệu chứng điển hình

Khi mắc rối loạn tiền đình, các chị em sẽ thường gặp phải trạng thái mất cân bằng khi thay đổi tư thế, bị chóng mặt, hoa mắt, ù tai hoặc buồn nôn. Các triệu chứng này có thể chỉ xuất hiện vài ngày hoặc kéo dài một khoảng thời gian lâu dẫn đến ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và bất tiện trong sinh hoạt.

Những triệu chứng của bệnh tiền đình thường xuất hiện bất ngờ khiến bạn không thể kiểm soát được. Các chị em ắt hẳn cũng đã gặp nhiều trường hợp éo le khi mắc đọa "tiền đình". Chẳng hạn như thường xuyên "xỉu up xỉu down" một cách bất ngờ, không thể đi những chuyến du lịch xa bởi nhìn thấy tàu xe là sợ. Nhiều chị em còn không được thực hiện các sở thích cá nhân như tập yoga, tập gym hay tham gia các hoạt động ngoài trời. Chưa kể, khi mắc bệnh tiền đình còn khiến nhiều người bị mất ngủ, khiến nhan sắc của phái đẹp ngày càng tàn phai, ủ rũ.

Nguyên nhân dẫn đến rối loạn tiền đình là gì??

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến rối loạn tiền đình. Tuy nhiên theo các nhà chuyên gia y học cho rằng.

Theo Đông y, nguyên nhân bị rối loạn tiền đình do 2 yếu tố:

• Thứ nhất: Do can hỏa trong cơ thể sinh ra khí nghịch bốc lên đỉnh đầu gây ra các triệu chứng hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng. Các biểu hiện này diễn ra thường xuyên hơn làm cho chứng bệnh rối loạn tiền đình nguy hiểm hơn.
• Thứ hai: Do tích tụ ở lục phủ ngũ tạng ngăn cản quá trình lưu thông máu dẫn đến tắc mạch máu não, quá trình máu lên não bộ kém đi gây ra các biểu hiện như đau đầu, suy giảm trí nhớ, thậm chí có nguy cơ đột quỵ cao.

Theo Tây y, nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình là do môi trường sống.

• Sự phát triển của cuộc sống hiện đại ngày nay một mặt cũng tạo ra áp lực trong công việc,trong những mối quan hệ của con người dẫn đến stress, mất ngủ thường xuyên là một trong những nguyên nhân  gây bệnh rối loạn tiền đình. Trạng thái Stress làm cho cơ thể sản sinh  ra một lượng lớn hoocmon Cortisol. Loại hoocmon này  tăng cao là một trong những mầm mống gây ra một loạt các căn  bệnh nguy hiểm như huyết áp cao, tiểu đường, bệnh thần kinh, các vấn đề về tim mạch bị suy giảm, trong đó có bệnh rối loạn tiền đình cấp…
• Thói quen sinh hoạt hằng ngày, môi trường làm việc không lành mạnh cũng là một trong những nguyên nhân  gây bệnh rối loạn tiền đình như ô nhiễm môi trường do chất thải công nghiệp, khói bụi, làm việc trong môi trường quá ồn ào, ăn thực phẩm không an toàn, chế biến qua xử lí hóa chất, thói quen  sử dụng các loại nước uống chứa cồn như rượu, bia, các chất kích thích,…
• Những người làm việc văn phòng, lao động trí óc là một trong số những đối tượng có nguy cơ mắc phải căn bệnh rối loạn tiền đình rất cao. Làm việc quá sức, áp lực từ công việc quá lớn, đầu óc luôn trong trạng thái phải vận động không nghỉ tạo ra các chứng bệnh như đau đầu, thiếu máu lên não… Mức độ của bệnh có thể nhẹ tuy nhiên nếu để kéo dài không có phương pháp chữa trị kịp thời gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh. Vì vậy, phải biết được nguyên nhân bị rối loạn tiền đình hay mức độ của bệnh để có hướng điều trị kịp thời.
• Ở những người cao tuổi nguyên nhân gây rối loạn tiền đình là do một số cơ quan, hệ thần kinh  bị suy giảm.
• Những người gầy  hay người béo quá đều có thể  có nguy cơ mắc bệnh.
• Người có tiền sử mắc bệnh huyết áp thấp: lượng máu lên não không đủ là một nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình.
• Những người làm việc trong môi trường nhiễm hóa chất độc hại làm cho cơ thể bị nhiễm độc hoặc nhiễm độc do tự ý sử dụng thuốc không theo hướng dẫn của bác sĩ là một trong những nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình.
• Do những người có tiền sử các bệnh lí  như: bệnh về máu, tim mạch, thiếu máu lên não, bệnh huyết áp, xoang… gây ra các chứng đau đầu, suy giảm trí nhớ, cơ thể mất cân bằng…
• Do tác dụng phụ của một số loại thuốc gây nên.

Qua đó, có thể thấy nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình chủ yếu là do môi trường sống, công việc và thói quen sinh hoạt hằng ngày của chúng ta.. Vì vậy, tạo ra một thói quen sinh hoạt lành mạnh, một môi trường sống sạch sẽ là giải pháp ngăn ngừa chứng bệnh này.

Các loại rối loạn tiền đình

Ngoài việc xác định rõ nguyên nhân gây ra bệnh rối loạn tiền đình, bạn nên tìm hiểu rõ mình đang mắc phải loại rối loạn tiền đình nào  để có hướng chữa trị.

Theo các chuyên gia, có hai loại rối loạn tiền đình sau: Rối loạn tiền đình ngoại biên và rối loạn tiền đình trung ương.

Rối loạn tiền đình ngoại biên:

+ Ở thể nhẹ, biểu hiện của người mắc bệnh rối loạn tiền đình chính là chóng mặt. Các cơn chóng mặt xuất hiện nhẹ, xảy ra trong khoảng thời gian ngắn, tư thế đứng lên ngồi xuống, tư thế nằm, lắc đầu đều khó khăn cho người bệnh gây mất thăng bằng.

Nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình ngoại biên: triệu chứng chóng mặt diễn ra sau khi chấn thương nhẹ vùng đầu, hoặc tắc mạch máu vùng sau gáy và cổ .

+ Ở thể nặng, triệu chứng chóng mặt diễn ra nặng hơn, số lần xuất hiện nhiều và kéo dài lâu hơn  so với rối loạn tiền đình ở thể nhẹ. Người mắc bệnh có cảm giác như mất phương hướng, mất thăng bằng không thể đứng vững.

 Kèm theo triệu chứng chóng mặt là  nôn mửa rất nhiều thậm chí gây ra chứng ù tai, rối loạn chức năng thính lực ở một,hoặc cả hai tai.

Rối loạn tiền đình trung ương:

Biểu hiện của bệnh là các triệu chứng thiếu máu lên não, người mắc phải bệnh rối loạn tiền đình thường rơi vào trạng thái chóng mặt, đi đứng không vững, không tập trung, đôi khi có cảm giác buồn nôn .

Nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình trung ương là do tổn thương của nhân tiền đình, tiểu não, hiện tượng xơ vữa động mạch, thoái hoá cột sống cổ chèn ép mạch máu cản trở quá trình vận chuyển máu lên não…

Trên là hai loại rối loạn tiền đình chính, bạn có thể tham khảo để biết được bản thân đang mắc phải loại nào và có biện pháp ngăn ngừa tốt nhất cho mình.Theo khuyến cáo của các y bác sĩ, khi mắc phải căn bệnh này người bệnh nên tìm cho mình một phòng khám uy tín và thay đổi chế độ sinh hoạt của bản thân để bệnh cải thiện nhanh hơn.

Mức độ nguy hiểm của bệnh rối loạn tiền đình

Rối loạn tiền đình không gây nguy hiểm đến tính mạng tuy nhiên nếu để tình trạng bệnh kéo dài mà không có biện pháp chữa trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như bệnh tai biến…

Bệnh có thể xuất hiện thoáng qua ở thể nhẹ  nêu có chế độ nghỉ ngơi hợp lí, hạn chế tiếp xúc với tiếng ồn thì bệnh có thể thuyên giảm.nhưng  nếu ở thể nặng bệnh sẽ kéo dài và để lại những di chứng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và cuộc sống thường ngày của bệnh nhân như: cản trở quá trình đi lại khó khăn, mất thăng bằng, cảm giác chao đảo, mắt mờ đi, chân tay tê bì, mệt mỏi kéo dài, gây ảnh. Các biến chứng như: bệnh lý về thần kinh, nhồi máu cơ tim hoặc hạ huyết áp là các chứng bệnh nguy hiểm nếu để kéo dài.

Các biểu hiện của người bị rối loạn tiền đình thường gặp:

• Hoa mắt chóng mặt, nôn mửa, mất thăng bằng,… làm cho cơ thể mệt mỏi, khó chịu ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt cũng như trong công việc.
• Các triệu chứng có thể chỉ xuất hiện trong hai, ba ngày và phục hồi tuy nhiên cũng có thể lâu hơn . Hiện tượng  này thường lặp đi lặp lại nhiều lần khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, bệnh  rối loạn tiền đình để lâu sẽ thành mãn tính lúc đó bệnh nhân rơi vào tình trạng  trầm cảm, cơ thể suy yếu mệt mỏi, chán ăn….
• Buồn nôn thậm chí nôn rất nhiều.
• Cơ thể  rơi vào trạng thái bị mất cân bằng, mất phương hướng, đi đứng không vững
• Sợ tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng, gây ảo giác.
• Ù tai, thính lực suy giảm ở một hoặc cả hai bên tai.
• Không tập trung,trí nhớ giảm sút, mệt mỏi cả thể chất lẫn tinh thần.
• Sợ hãi, lo lắng, hồi hộp, trầm cảm, tâm lý bị thay đổi lớn, không tự chủ được bản
• Chóng mặt làm tăng nguy cơ  gây ra tai nạn khi tham gia giao thông.
• Ở thể nặng có thể khiến người bệnh bị đột quỵ.

Bệnh rối loạn tiền đình ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống  sinh hoạt,chất lượng cuộc sống, công việc thậm chí gây ra biến chứng nguy hiểm tới người bệnh.Đặc biệt , bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng cho sức khỏe là gây ra đột quỵ.do máu lên não ít. . Vì vậy, Bạn nên nẵm rõ nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình cũng như hiểu rõ mức độ nguy hiểm của bệnh để có biện pháp phòng ngừa khi bệnh đang ở giai đoạn đầu.

Một số biện pháp phòng ngừa bệnh rối loạn tiền đình đơn giản

Rối loạn tiền đình ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc, cản trở sự phát triển của chúng ta. Chính vì vậy bạn nên xây dựng, thiết lập cho bản thân một phương pháp phòng chứa bệnh khi biết được nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình chủ yếu là do thói quen hằng ngày .

Người mắc rối loạn tiền đình nên thiết lập một chế độ sinh hoạt khoa học

• Tập thể dục đều đặn mỗi ngày bằng các bài tập đơn giản như bộ môn yoga.
• Đứng lên ngồi xuống phải thực hiện nhẹ nhàng, từ từ tránh đột ngột và liên tục quá nhiều.
• Khi ngủ, sử dụng gối vừa phải, gối cao sẽ ngăn cản quá trình lưu thông vận chuyển máu lên não kém đi.
• Không nên làm việc trong thời gian quá dài, đặc biệt là làm việc với máy tính. Không nên ngồi quá lâu, khoảng 1-2 h đồng hồ bạn nên đứng dậy và vận động nhẹ bằng các động tác xoay người.

Chế độ ăn uống hợp lý

• Người mắc rối loạn tiền đình nên  ăn nhiều rau củ quả để bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Đặc biệt, các loại rau có màu xanh đậm như rau bó xôi, rau cải xà lách…giàu hàm lượng  vitamin giúp ổn định hệ thống tiền đình.
• Ăn nhạt so với người bình thường, hàm lượng natri cao làm tăng các triệu chứng của bệnh.
• Tránh ăn đồ chiên rán, mỡ động vật,không dùng các chất kích thích, các chất có nồng độ cồn cao như rượu, bia, café…
• Uống nhiều nước mỗi ngày làm tăng cường quá trình lưu thông máu lên não.
• Bổ sung các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe cải thiện tình trạng huyết áp và máu lên não 

Cách xử lý khi bị rối loạn tiền đình

• Khi bệnh rối loạn tiền đình xuất hiện, hãy dừng ngay mọi việc đang làm, nằm xuống nghỉ, nhắm mắt trong phòng tối không có tiếng ồn để triệu chứng của bệnh tạm thời qua đi.
• Nếu đang đi xe trên đường hoặc đang  leo trèo cao nên dừng ngay tránh nguy hiểm đến tính mạng hoặc xảy ra biến chứng.
• Với những người làm việc văn phòng không nên ngồi quá lâu trước máy tính, cứ sau mỗi 2 tiếng đồng hồ nên đứng lên đi lại, vận động nhẹ, thư giãn khoảng 5 – 10 phút. Sau đó mới trở lại làm việc tiếp.

Qua bài viết trên hi vọng bạn có thể nắm rõ được nguyên nhân gây bệnh rối loạn tiền đình để tìm cho mình một biện pháp ngăn ngừa bệnh hiệu quả nhất nhé.