Dâu tằm- Tác dụng và cách sử dụng dâu tằm

1. Đặc điểm của cây dâu

Cây dâu tằm còn được gọi với các tên như dâu cang, tầm tang...tên khoa học là Morus alba L. Morus acidosa thuộc họ dâu tằm moraceae. Cây dâu tằm là cây gỗ cao khoảng từ 2 đến 3m, lá mọc so le hình bầu dục. mép lá có răng cưa. Hoa mọc thành bông hay khối hình cầu, quả dâu khi mới mọc có màu xanh, sau đó chuyển đỏ và cuối cùng có màu đen sẫm, được dùng để ăn, làm thuốc hay ngâm rượu.

Cây dâu là loại cây ưa ẩm và sáng thường được trồng ở những nơi như bãi sông, đất bằng, cao nguyên...Loại cây này thu quả chín vào tháng 5 đến tháng 7 hàng năm, quả hái khi ngả màu đen và được dùng tươi hay khô.

Quả dâu tằm không chỉ có vị chua, ngọt ăn khá ngon thì trong quả dâu cũng có nhiều thành phần dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như đường, protein, acid hữu cơ, vitamin B1, vitamin C, carotene, chất chống oxy hóa, chất xơ...

Theo đông y quả dâu chín còn được gọi với cái tên là tang thầm có vị ngọt tính mát. Có tác dụng bổ huyết, bổ can thận, nhuận tràng, giải khát.

2. Tác dụng của trái dâu tằm

Quả dâu tằm được dùng với nhiều tác dụng tuyệt vời như:

Hỗ trợ tiêu hóa: Nhờ có chứa lượng lớn chất xơ, quả dâu tằm giúp cải thiện các vấn đề về đường ruột như táo bón, đau quặn bụng và đầy bụng. Đồng thời khi ăn quả dâu tằm thì cũng giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động một cách tốt hơn.

Giúp tim khỏe mạnh: Resveratrol là hoạt chất chống oxy hóa có trong dâu tằm, hoạt chất này giúp làm tăng sản xuất oxit nitric, làm giãn mạch máu và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông. Từ đó ngăn ngừa các vấn đề về tim mạch như đột quỵ, nhồi máu cơ tim. Ngoài ra, sử dụng trái dâu tằm đều là một trong những biện pháp tốt để giảm mức cholesterol trong cơ thể, từ đó giúp ngăn ngừa các vấn đề về tim mạch.

Tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch cho cơ thể: Hàm lượng vitamin C cao có trong dâu tằm giúp tăng cường sức đề kháng, chống lại các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài. Không chỉ vậy, dâu tằm giúp cải thiện hệ thống miễn dịch của chúng ta bằng cách kích hoạt đại thực bào thông qua thành phần alcaloid có trong chúng. Đại thực bào là thành phần có trong hệ miễn dịch tự nhiên, giúp tiêu diệt các tác nhân gây bệnh.

Làm chậm quá trình lão hóa: Các hoạt chất chống oxy hóa chứa trong quả dâu tằm như vitamin A, E, C và các thành phần carotenoid như zeaxanthin, lutein, alpha carotene... Các chất này có tác dụng giúp cơ thể chống lại sự tấn công của các gốc tự do. Từ đó giúp da, tóc luôn khỏe mạnh và căng mịn. Ngoài ra, chúng có chứa chất resveratrol, giúp bảo vệ da khỏi các tia UV có hại.

Phòng chống ung thư: Các hợp chất như phytonutrient, anthocyanins, polyphenolic, vitamin A,...có trong loại quả tự nhiên này có công dụng chống lại hoạt động gốc tự do có hại đối với tế bào khỏe mạnh, từ đó giúp ngăn ngừa, kiểm soát và đẩy lùi các tế bào ung thư. Có thể giúp ngăn ngừa một số loại ung thư như ung thư đại tràng, ung thư da, ung thư tuyến giáp và ung thư tuyến tiền liệt.

Xây dựng mô xương chắc khỏe: Dâu tằm chứa hàm lượng vitamin K, canxi và sắt. Đây là những thành phần dinh dưỡng để duy trì và xây dựng các mô xương chắc khỏe. Các chất dinh dưỡng này giúp xương hạn chế các dấu hiệu thoái hóa xương, ngăn ngừa những rối loạn của xương như loãng xương, viêm khớp...

Tốt cho mắt: Trái dâu tằm cũng rất tốt cho đôi mắt, chúng giúp cải thiện thị lực và bảo vệ mắt khỏi tác hại của các gốc tự do, nguyên nhân gây ra tình trạng thoái hóa võng mạc và mất thị lực. Theo các chuyên gia cho rằng trong quả dâu tằm có chứa zeaxanthin, giúp giảm stress oxy hóa trong các tế bào mắt và các carotenoid có trong dâu tằm hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng...

Hạ đường huyết: Những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 luôn có nguy cơ bị tăng đường huyết quá cao và luôn cẩn thận khi ăn các thực phẩm chứa nhiều carbohydrate. Trái dâu tằm chứa hợp chất có khả năng ức chế một loại enzyme phá vỡ carbohydrate. Do vậy, loại quả này có lợi cho quá trình chống lại bệnh đái tháo đường do làm chậm sự tăng lượng đường trong máu sau khi ăn.

Hỗ trợ giảm cân: Một người có hệ tiêu hóa khỏe mạnh có thẻ giúp duy trì cân nặng hợp lý. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người thường xuyên ăn dâu tằm khi thực hiện chế độ ăn kiêng giảm được đến 10% tổng trọng lượng cơ thể trong gần ba tháng. Bên cạnh đó, lượng mỡ dư thừa vùng eo và đùi cũng giảm mạnh nhờ việc tiêu thụ loại quả này.

Làm đẹp: Quả dâu tằm kết hợp với mật ong làm đẹp. Lấy vài quả dâu tằm chin rửa sạch đem nghiền nát rồi trộn với thìa mật ong thành hỗn hợp sền sệt. Đắp hỗn hợp lên mặt, massage và thư giãn trong khoảng 15 phút rồi rửa lại bằng nước lạnh. Với thành phần alpha – hydroxy axit có trong dâu tằm sẽ giúp ngăn mụn nhọt, da trắng hồng tự nhiên. Hoặc bạn có thể dùng 100gr dâu tằm xay nhuyễn trộn đều với 2 muỗng mật ong dùng làm hỗn hợp dưỡng toàn thân. Khi tắm dùng hỗn hợp này massage nhẹ nhàng khoảng 20 phút rồi tắm lại bằng nước sạch.

Mặc dù dâu tằm đem lại rất nhiều lợi ích sức khỏe nhưng theo lương y Bùi Hồng Minh (Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), những người đang bị tiêu chảy, viêm dạ dày… không nên ăn nhiều vì dâu tằm có tính hàn.

Ngoài ra, không dùng các vị thuốc từ cây dâu tằm với phụ nữ đang cho con bú, người có bệnh liên quan đến thận và người đang dùng thuốc an thần, chống trầm cảm, điều trị bệnh gout… nên thận trọng khi dùng. Quả dâu còn có thể gây dị ứng và rất dễ lên men, dễ mốc sinh ra các độc tố độc tố mocaflatoxin, mycotoxin… nên khi ăn cần rửa sạch, loại bỏ những quả dập.

3. Một số cách sử dụng quả dâu tằm

Quả dâu có thể ăn khi quả còn tươi, nấu siro, làm mứt hay ngâm rượu. Hướng dẫn cách làm siro dâu thơm ngon:

Chuẩn bị quả Dâu chín, rửa sạch bằng nước muối loãng liều lượng tùy theo nhu cầu sử dụng, chú ý Dâu chín dễ dập nên khi rửa nhẹ tay.

Sau khi rửa sạch thì vớt ra rổ thưa để cho thật ráo nước.

Ướp dâu: Chọn dụng cụ ướp bằng nồi hay bình thủy tinh.

• Cứ mỗi một lượt dâu rải một lớp đường cho tới khi hết quả. Sau đó ngâm trong 24 giờ, lúc này thường là đường sẽ tan hết, quả Dâu cũng cũng tiết ra rất nhiều nước.
• Cho nồi dâu lên bếp đun nhỏ lửa khoảng 40 phút, thỉnh thoảng khuấy cho đều. Sau khi khuấy quả Dâu đã tiết ra nhiều nước, chắt nước ra để nguội, cho vào lọ hoặc chai thủy tinh, cất vào tủ lạnh và để dùng dần. Dùng để pha nước uống giải khát hàng ngày, vừa tốt cho sức khoẻ lại rất ngon.

Sau khi chắt hết nước dạng siro còn lại bã dâu có thể dùng để làm mứt dâu:

• Cho bã dâu vào máy xay sinh tố, xay nhuyễn rồi trút ra nồi.
• Lấy khoảng thêm đường vào cho vào nếu muốn mứt ngọt hơn.
• Đổ khoảng 2 cốc nước sôi (400ml) vào 5g bột rau câu, khuấy đều lên sau đó đổ vào bã dâu đã xay nhuyễn.
• Đặt lên bếp lửa nhỏ trong vài phút là được.

Thành phẩm mứt dâu là một hỗn hợp sánh, vị ngọt. Mứt dâu bỏ vào lọ thủy tinh miệng rộng bảo quản trong tủ lạnh. Khi ăn phết lên bánh mì.

Như vậy qua bài viết này bạn đã biết tác dụng của trái dâu tằm như thế nào đối với sức khỏe. Đây là một loại quả có nhiều chất dinh dưỡng, khoáng chất và đặc biệt hàm lượng chất chống oxy hóa cao rất tốt cho cơ thể.