Tham Sân Si nghĩa là gì? Tại sao phải chế ngự Tham Sân Si trong mỗi con người

Theo lời Phật dạy rằng: “Nguồn cội của mọi khổ đau trên đời đều từ 3 việc mà ra: tham, sân, si”. Trong đó, tham đứng hàng đầu, tuy nhiên phàm là con người ở đời, ai cũng có lòng tham. Từ chữ tham mới nổi lên sân hận, mới khiến con người si mê u tối, từ đó gây nên nghiệp ác.

Tham Sân Si nghĩa là gì? 

Tham Sân Si luôn tồn tại và nằm trong thâm tâm của mỗi con người. Nếu con người không biết cách kiểm soát làm chủ chúng thì sẽ dễ dàng trở thành nạn nhân của Tham Sân Si, từ đó đánh mất đi mọi thứ như: Đạo đức, tính mạng, sự bình tĩnh… Hãy cùng với Reviews365 giải thích về từng vế tham, sân và si.

1. Tham nghĩa là gì?

Tham ở đây sẽ được hiểu là tham lam, đó chính là sự ham muốn một cách thái quá của con người đối với bất kỳ điều gì đó. Khi con người ta nảy sinh lòng tham họ sẽ mong muốn có được tất cả những gì của người khác như tiền tài, địa vị và danh vọng… đều thuộc về riêng mình.

Tham ở đây được chia thành 3 loại đó là:

• Tham sắc dục: Là chỉ lòng tham của con người đối với sắc đẹp, nhục dục, mạng sống…
• Tham danh vọng: Là chỉ lòng tham của con người đối với danh vọng, quyền lực và tiếng tăm.
• Tham tài vận: Là lòng tham của con người đối với tiền bạc, của cải, vật chất.

Theo như lời Phật dạy lòng tham không phải là một trong những bản chất vốn có của con người mà họ vốn khi sinh ra đã thuần khiết, có trái tim nhân hậu và sự thiện lương. Tự nhiên lòng tham hình thành và dần lớn lên theo năm tháng thông qua những bể dâu mà từng người đã gặp phải. Những ai không biết cách tiết chế lòng tham của mình thì nó sẽ ngày càng lớn dần lên và khiến con người hành động sai trái.

Xem thêm: Nhận diện tướng người tham lam - Đàn ông tham lam trông như thế nào?

2. Sân nghĩa là gì?

Sân là sự giận dữ, thù ghét, nóng nảy của con người từ ai đó hoặc một điều gì đó rồi từ sự không hài lòng ấy mà sinh ra tức giận, thù ghét. Sân cũng được chia ra là 3 loại bao gồm:

• Do tài vận, danh vọng, sắc dục… của bản thân bị xâm phạm
• Do tài vận, danh vọng, sắc dục… của người khác hơn mình
• Do lòng tham lợi lộc, danh vọng, sắc dục… nhưng không thành, không được như ý muốn.

3. Si nghĩa là gì?

Si là sự si mê đắm chìm trong dục vọng, đánh mất đi sự sáng suốt và không đủ khả năng để nhận ra được sự thật, chân lý đúng đắn. Si cũng được chia làm 3 loại bao gồm:

• Không đủ khả năng nhận biết được đạo lý làm người
• Không đủ khả năng nhận biết được bản chất thật của sự việc trên đời
• Không đủ khả năng nhận diện thân, tâm của chính mình.

Nói tóm lại Tham Sân Si chính là ba tính cách tượng trưng cho tính nền tảng của con người và xuất hiện ở bất cứ người nào từ trẻ con cho tới người già. Chúng sẽ liên tục khởi sanh trong tâm của con người, nó thiêu đốt đi tâm can và xúi giục mọi người làm những điều sai trái nên đã được gọi là Tam Độc.

Tác hại của Tham Sân Si là gì?

Những người có tính tham sân si đều là những người thường xuyên đố kỵ với những gì mà người khác đang có. Chính vì thế mà họ sẽ dùng nhiều thủ đoạn khác nhau để có thể đạt được những điều mà mình mong muốn. Tuy nhiên họ lại không biết được rằng tham sân si sẽ mang tới rất nhiều tác hại có thể kể đến đó là.

Theo lời Phật dạy, khi con người có lòng tham càng cao thì phúc đức của họ càng bị tiêu tan hay lòng tham càng nhiều thì báo ứng càng lớn. Điều này được thể hiện ở việc những kẻ tham nhũng hay trộm cắp chắc chắn sẽ vướng vào tù tội, những kẻ cờ bạc, ham mê cá độ thì bần hàn, những người tham quyền chức cao thì cuối cùng cũng sẽ rơi vào cảnh trắng tay, gia đình không hòa thuận, xã hội sẽ bất dung.

Năm Cam từng nói câu này “cái gì không mua được bằng tiền thì mua bằng rất nhiều tiền”. Tất cả những ai không trị được lòng tham thì tương lai, sự nghiệp sẽ chết vì câu này. Một khi đã lầm lạc dù ít hay nhiều thì cũng bị bọn ác nắm cán, chúng sẽ khống chế xui khiến ta làm những việc ác mà không thể không làm. Càng làm sẽ càng chết.

Sắc dục cũng thế, chỉ cần 1 lần không kiềm chế được sự ham muốn thì thói quen của cảm thụ, hay bị kẻ xấu quay phim, chụp hình nắm cán, khống chế, xui khiến làm chuyện ác. Lúc này gia đình hạnh phúc, sự nghiệp cũng tiêu tan.

Đối với sân cũng gây ra tác hại lớn bởi nếu như sự khó chịu tăng dần sẽ khiến trở thành cơn nóng giận. Mà nóng giận càng nhiều thì chắc chắn con người sẽ ngày càng u uất và nảy sinh ra những ý định xấu.

Sân giận: không hề tốt cho tim mạch, làm cho tim đập mạnh, máu lên dễ đột quỵ, giận quá hại gan dễ bị mắc các bệnh về gan, nộ khí thương cang. Giận quá mất khôn, không giải quyết tốt vấn đề mà gieo phiền phức.

Sân giận hại người 3, hại mình 7: Ví dụ khi đi đường, ai đó va quẹt xe bạn. Bạn nổi sân lên chửi, đánh người ta. Nhưng không may cho bạn là bạn gặp phải tên côn đồ sân hận của nó còn ghê gớm hơn bạn, nó rút dao đâm bạn 1 nhát chết là hết. Kết cục là gì? Tai nạn va quẹt xe không có hậu quả gì. Nhưng sân giận lại cướp đi 1 mạng người, người kia tù tội, hai gia đình tang thương.

Si sẽ làm mờ đi lý trí khiến cho con người không nhìn thấy được những điều xấu nhất đang gặm nhấm họ từ bên trong. Nếu si càng lâu thì càng dễ khiến nảy sinh những thói hư tật xấu và dẫn con người lâm vào con đường tội lỗi triền miên. Theo như Đức Phật giảng dạy si chính là điều tồi tệ nhất mà con người cần nên dứt bỏ đi để có thể trở thành người trong sạch.

Tại sao phải chế ngự Tham Sân Si trong mỗi con người

Trong Phật giáo vẫn luôn khuyên chúng ta rằng hãy buông bỏ tham sân si hay bớt tham sân si… Đây là những lời khuyên chân thành cho mọi người. Co người chúng ta sống giữa nhân sinh chắc chắn sẽ phải thuận theo luân hồi nghiệp báo và khó có thể tránh được. Tuy nhiên tự bản thân họ có thể xây dựng những nghiệp duyên tốt đẹp và sáng nhất cho mình.

Để thiện lành trước tiên phải buông bỏ hết tham. Nếu muốn phúc đức trước tiên sống phải biết như thế nào là đủ, không sân si thì đây mới thực sự là đại trí huệ của một đời người.

Mọi người cần nên nhớ một điều rằng tiền của ở trên đời này lúc sống có thể tiêu pha nhưng khi chết đi rồi cũng chẳng mang theo được. Tiền tài và danh vọng nếu mất rồi tất cả cũng chỉ là sự hư vô. Đời người của chúng ta là hữu hạn mà nhân sinh lại là vô hạn, chính vì thế đừng tự chuốc lấy đau khổ cho bản thân và mọi người xung quanh.

Theo như những lời Phật dạy về tham sân si thì lòng tham, sân, si chính là một liều thuốc độc giết chết đi nhân cách của mỗi con người. Chính vì thế việc chế ngự tham sân si là điều rất quan trọng để giúp cho con người có thể hướng được tới lẽ sống cao đẹp nhất.

Kết luận về Tham Sân Si

Bởi vậy, trí tuệ rất quan trọng, con người cần phải có tri thức mới có thể nhận thức được cái đúng cái sai, cái bản chất của sự việc… Từ đó việc làm mới chính đáng, tránh khỏi những điều tai hại, vừa lợi ích cho mình và vừa lợi ích cho người, ở hiện tại cũng như ở tương lai. 

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của Reviews365, hy vọng những thông tin giải đáp Tham Sân Si là gì? Những ý nghĩa của Tham Sân Si sẽ giúp bạn đọc bổ sung thêm kiến thức hữu ích. Nếu bạn đọc có những đóng góp hay thắc mắc nào liên quan đến bài viết, vui lòng để lại những bình luận bên dưới bài viết này. Chúng tôi luôn sẵn sàng trao đổi và đón nhận những thông tin kiến thức mới đến từ quý độc giả.