Lời Phật dạy về tha thứ - Không dễ nhưng sẽ hưởng phúc báo lớn lao

Câu chuyện cuộc sống về lòng tha thứ

Một gia đình nọ nuôi một con lợn rất đặc biệt, nó luôn tỏ ra hiền hòa với mọi người nhưng mỗi lần nhìn thấy hàng xóm tên A. sang chơi là no phản ứng rất dữ dội, thậm chí nhảy lên, điên cuồng hò hét, chỉ muốn xông ra như muốn đuổi cắn ông ta.

Ông A. rất bực mình và muốn mua con lợn này để giết thịt. Mong muốn của ông được toại nghiệp khi ông nhận được sự chấp thuận của chủ nhà.

Tuy nhiên, khi mua được chú lợn về ông lại nghĩ: "Hay đây là do kết duyên oán thù từ kiếp trước giống như Phật thường hay giảng không? Thế thì, không có thù oán nào là không thể giải được!”.

Kể từ đó ông Vương đổi ý không làm thịt con lợn này và ông nuôi dưỡng đến lúc con lợn mất đi theo tự nhiên. Nhưng điều đặc biệt là, từ ngày ông Vương nuôi dưỡng con lợn ấy, nó không hề thể hiện thái độ hung hãn như trước đây.

Có thể thấy, khi biết tha thứ có sức mạnh cảm hóa vô cùng mãnh liệt. Nó giúp người xấu trở nên tốt, giúp người ác trở nên lương thiện, giúp người với người gắn kết với nhau hơn, xích lại gần nhau hơn và xã hội trở nên bình yên, tốt đẹp hơn! 

Lời Phật dạy về tha thứ

1. Hiểu về sự tha thứ

Tha thứ là hành động bỏ qua lỗi lầm của người khác. Nhưng việc này không có nghĩa là xóa đi, chối bỏ đi những điều xấu mà người khác gây ra cho mình, mà là gói gọn lại những vết thương cũ và bình tâm quan sát chúng lành lại.

Sự tha thứ cho phép quá khứ trôi qua, không còn ảnh hưởng đến cuộc sống trong hiện tại, tương lai của chúng ta. Khi bắt đầu khởi lên lòng tha thứ, đó chính là sự khởi đầu tu tập cho bản thân ta.

Chúng ta nhận thức và trải qua nỗi đau bị tổn thương nhưng vẫn sẵn lòng cho qua, tìm cách để thấu hiểu những hành động trước đây người khác đã gây ra cho mình. Đó là sự thể hiện lòng từ bi ở một mức độ cao nhất – từ bi đối với cả những người đã làm tổn thương mình. 

2. Lời Phật dạy về tha thứ

Theo Phật giáo, tha thứ là một bước hết sức quan trọng nhằm đạt được trạng thái an lạc - điều mà chúng ta mong muốn có được trong cuộc sống này.

- Phật dạy rằng cố chấp không tha thứ sẽ làm bản thân chúng ta đau khổ. Là con người, ai cũng sẽ có những lúc sai lầm, sẽ có những lúc vô tình làm tổn thương người khác. Chúng ta không nên oán trách, ghét bỏ hay cô lập họ, hãy thông cảm, tha thứ cho những lúc người khác sai lầm để có thể tự tha thứ cho bản thân mình những khi mình cũng sai lầm.

Đạo Phật chỉ rõ rằng những suy nghĩ tiêu cực như: thù ghét, giận dữ có ảnh hưởng lớn và lâu dài đến nghiệp ý (trong thân – khẩu – ý). Do vậy, mỗi người đều cần tu dưỡng, nuôi dưỡng những ý niệm tốt đẹp, từ bi.

- Đạo Phật chỉ ra rằng có đau khổ thì mới có được an lạc. Khi khi trải qua đau khổ chúng ta mới quý trọng những ngày tươi đẹp. Chính những hoàn cảnh dẫn đến sự đau khổ thì chúng ta mới có cơ hội tăng trưởng trí tuệ và từ bi. Do vậy, những hoàn cảnh bất lợi, gây tổn thương cho chúng ta cũng đồng thời là nguồn chất liệu để chúng ta tu tập. Đừng khó chịu với những nỗi đau trong cuộc sống, hãy gửi lời cảm ơn tới chúng.

3. Luyện tập và trau dồi lòng tha thứ theo lời đức Phật

Trước tiên phải hiểu về khái niệm nhân quả là trung tâm điểm của lời Phật dạy. Để tha thứ cho người đã gây tổn hại cho mình, chúng ta hãy đặt mình vào địa vị người đó, cố gắng hiểu tại sao người ấy làm như thế, có như vậy chúng ta mới có thể cảm thông cho họ.

Nếu bình tĩnh và biết quan sát thì bao giờ ta cũng nhận thấy kẻ gây ra lầm lỗi mới là nạn nhân đáng tội nghiệp nhất. Họ có thể làm cho ta đau trong nhất thời, nhưng chính họ sẽ cảm thấy bế tắc tâm lý, sự bất an hành hạ họ trong từng giây từng phút.

Họ càng tỏ ra cứng đầu, không biết hối lỗi, thì lại càng đáng thương hơn. Bởi không biết bao giờ họ mới tỉnh ngôi để có thể thiết lập cho mình một đời sống bình an và hạnh phúc vững vàng.

Tha thứ không phải là việc dễ, vì thế không thể cố gắng một chút là được. Chớ nên cứng nhắc, luôn đòi hỏi sự hoàn hảo của người khác, vướng kẹt vào cảm xúc muốn nhiều hơn những gì mình có. Chỉ khi hiểu được những điều đó thì bạn mới kiểm soát từng chút một những náo động trong tâm trí của mình.

Ta phải có khả năng thu dọn bớt những nhu cầu thỏa mãn sự ích kỷ thì trái tim mới có chỗ để chứa đựng người khác. Nên nhớ, càng vị kỷ thì càng không thể vị tha. Bởi vị kỷ chính là trở lực của vị tha. 

Đôi khi ta nghĩ rằng mình phải làm như thế thì họ mới thức tỉnh, mới sợ mà không dám tái phạm, nhưng kỳ thực là trong thâm tâm ta đang rất tức giận và có ý muốn trừng phạt. Hoặc đôi khi thấy người kia quá đáng thương, cần được che chở và vỗ về hơn là khiển trách, nhưng thực chất là ra đang lo sợ người ấy ghét bỏ hay không còn quý mến mình nữa.

Tuy ta không phải là bậc thánh để sẵn sàng tha thứ hết mọi lỗi lầm của con người, nhưng hãy tin rằng tha thứ luôn là linh dược có thể chữa trị mọi nỗi khổ niềm đau cho kẻ được tha thứ và cả người tha thứ.

4. Cách thực hành tha thứ

Có ba phương cách thực hành tha thứ, các cách này không bó buộc, nếu bạn cảm thấy không thể tha thứ cho bản thân, bạn có thể ngồi im lặng, quan sát xem có cánh cửa nào dù nhỏ hẹp hé mở trong trái tim để cho chút ánh sáng nhỏ nhoi nhất có thể len vào. Và nếu bạn cảm thấy không thể nào tha thứ cho người vì nghĩ là việc làm của họ không thể nào được tha thứ, thì bạn cũng cần biết điều đó. Trong quá trình thực hành, ta quán chiếu xem mình đang ôm ấp nỗi đau xót, chua cay nào, và nó dày vò trái tim ta như thế nào. Nếu như bạn chỉ có thể tha thứ một phần rất nhỏ, thì cũng không sao. Đây là một quá trình tháo gỡ mà đôi khi cần cả đời người để làm việc đó. Hãy ngồi thoải mái, mắt khép lại, và thở tự nhiên, không gắng sức, buông thư thân tâm, cảm nhận sự kết nối giữa bạn và vũ trụ. Để hơi thở nhẹ nhàng đi khắp toàn thân, nhất là vào tim bạn. Khi đang hít thở, hãy cảm nhận tất cả mọi rào chắn mà bạn đã dựng lên, các tình cảm mà bạn chất chứa vì chưa thể tha thứ cho mình và cho người. Hãy nhận biết cảm giác đau đớn vì đã đóng chặt trái tim bạn.

Sự tha thứ từ người khác

Khi hơi thở len vào tim, hãy cảm nhận bất cứ sự khô cằn nơi đó, hãy lặp lại thầm những lời sau: “Tôi đã làm tổn thương, làm hại đến người khác bằng nhiều cách khác nhau. Giờ thì tôi đã nhớ lại những cách mà tôi đã phản bội, bỏ rơi, gây đau khổ, một cách cố ý hay vô tình, do đau khổ, sợ hãi, sân hận hay vô minh”. Hãy nhìn thấy được những khổ đau mà ta đã gây ra cho người, cảm nhận được như thế, bạn sẽ cuối cùng buông xuống gánh nặng này và xin được tha thứ. Hãy dành nhiều thời gian để hình dung lại ký ức trĩu nặng tâm bạn, hãy nhẹ nhàng nói: “Tôi xin được tha thứ. Tôi xin được tha thứ”.

Tha thứ cho bản thân

Để cầu xin sự tha thứ cho bản thân, hãy niệm thầm: “Khi tôi gây đau khổ cho người, bằng nhiều cách tôi cũng bị tổn thương, bị tác hại. Đã bao lần tôi phản bội, hay bỏ rơi bản thân trong ý nghĩ, lời nói hay hành động, một cách cố ý hay vô tình”. Hãy tự nhớ lại những cách mà bạn đã làm tổn hại mình và tha thứ cho từng hành động tác hại. “Qua những cách mà tôi đã làm tổn hại bản thân bằng hành động hay ý nghĩ, do sợ hãi, khổ và vô minh, giờ tôi chân thành hối lỗi. Tôi xin tha thứ cho bản thân. Tôi tha thứ cho bản thân. Tôi tha thứ cho bản thân”.

Tha thứ cho người đã làm tổn hại ta

Để phát tâm tha thứ cho những người đã tổn hại ta, hãy lặp lại như sau: “Tôi đã bị tha nhân làm tổn hại, bóc lột, bỏ rơi bằng nhiều cách, dù vô tình hay cố ý, bằng lời nói, ý nghĩ hay hành động”. Hãy hình dung ra những cách bạn cảm thấy bị tổn hại. Hãy ghi nhận chúng. Từng sự tổn hại. Hãy ghi nhớ những điều này là thực đối với bạn, và cảm nhận sự đau buồn bạn đã gánh chịu trong quá khứ. Và giờ bạn cảm nhận rằng mình có thể buông gánh nặng này xuống bằng cách tha thứ dần dần khi tâm bạn đã sẵn sàng. Đừng ép buộc nó phải buông bỏ mọi muộn phiền trong một lần ngồi thiền.

Ba phương cách thực hành tha thứ này có thể được lặp đi, lặp lại cho đến khi bạn cảm thấy tâm thật thanh thản. Đối với một số tổn thương nặng nề, có thể bạn chưa thấy thanh thản. Ngược lại, bạn còn có thể trải nghiệm lại cảm giác tổn thương mà bạn từng gánh chịu. Trong trường hợp đó, bạn có thể chỉ nghĩ thoáng qua, rồi tha thứ cho bản thân vì chưa sẵn sàng buông bỏ và bước tiếp với cuộc đời