Lạ giường khó ngủ và lời giải thích khoa học khiến bạn giật mình

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành thí nghiệm và hóa ra hiện tượng kỳ lạ này hoàn toàn có cơ sở khoa học.

Ngạc nhiên thay, các nhà khoa học không biết chính xác lý do vì sao con người và động vật cần ngủ. Hầu hết các lý thuyết đều đi đến kết luận rằng, trong số nhiều lý do tiềm ẩn khác, giấc ngủ rất quan trọng đối với các tế bào não và giúp phục hồi các cơ bắp của chúng ta.

Tuy nhiên, cho dù có nhiều lý do và lợi ích cho sức khỏe, giấc ngủ được xem là một quá trình bất tiện về mặt tiến hóa. Cụ thể, khi ngủ đồng nghĩa với việc não bộ bị tắt đi vài giờ khiến các loài động vật không có khả năng nhận biết nguy hiểm và tự bảo vệ.

Do đó, cá voi và cá heo đã phát triển một hệ thống ngủ với tên gọi “giấc ngủ sóng chậm đơn bán cầu” (unihemispheric sleep). Điều này có nghĩa là, tại một thời điểm nhất định khi chúng ngủ, một nửa bộ não được nghỉ ngơi trong khi nửa còn lại vẫn tỉnh táo. Và con người cũng đã phát triển một khả năng tương tự.

Lạ giường khó ngủ là do cơ thể của bạn phản ứng với một nơi mới

Lạ giường khó ngủ và tình trạng trằn trọc hoặc không thể ngủ ngon khi bạn ở một nơi mới được các nhà khoa học gọi là: hiệu ứng đêm đầu tiên (the first night effect - FNE).

Đây là một vấn đề phổ biến đã được rất nhiều chuyên gia về giấc ngủ cố gắng tìm kiếm nhưng vô vọng. Tuy nhiên, sau một thời gian thực hiện nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học tại Đại học Brown (Mỹ) đã tìm ra lời giải đáp cho hiệu ứng đêm đầu tiên này.

Hóa ra là khi bạn ngủ ở một nơi lạ, não của bạn sẽ ghi nhận đó là một môi trường nguy hiểm tiềm ẩn và không cho phép bạn chìm sâu vào giấc ngủ như lúc bạn ngủ ở nhà. Nói cách khác, việc chúng ta gặp khó khăn khi ngủ ở một nơi mới cũng giống như cá heo, chúng ta sẽ ngủ với tình trạng: một bán cầu não tỉnh táo trong khi bán cầu còn lại thì nghỉ ngơi. Yuka Sasaki - một trong những nhà khoa học của Đại học Brown, nói rằng: “Não của chúng ta có thể có một hệ thống thu nhỏ như những gì cá voi và cá heo có.”

Có sự mất cân bằng của giấc ngủ khi phải ngủ ở một nơi lạ

35 tình nguyện viên khỏe mạnh được các nhà khoa học yêu cầu ngủ 2 đêm mỗi tuần trong phòng thí nghiệm để nghiên cứu hoạt động não bộ của họ trong lúc ngủ.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra sự bất đối xứng về độ sâu của giấc ngủ giữa phần não trái và phải. Bán cầu não trái không ở trạng thái ngủ sâu như bên phải. Nó dễ bị tổn thương và nhạy cảm hơn với những âm thanh lạ. Tuy nhiên, một tuần sau vào đêm thứ hai, khi quan sát lại các nhà khoa học đã thấy, độ sâu giấc ngủ giữa hai bán cầu cân xứng hơn nhiều.

3 cách giúp bạn không bị lạ giường khó ngủ

Thiếu ngủ có thể gây ra các vấn đề về béo phì hoặc tim mạch.

Mặc dù hiệu ứng đêm đầu tiên được xem như một hiện tượng khá thú vị, nhưng nó có thể mang lại nhiều rắc rối cho những người thường xuyên phải trải nghiệm. Bởi, thiếu ngủ có thể gây ra các vấn đề như béo phì, cao huyết áp hoặc tiểu đường.

Tuy nhiên, các nhà khoa khuyên chúng ta không nên quá lo lắng bởi não bộ con người rất linh hoạt. Chỉ sau một thời gian ngắn, não bộ sẽ thích nghi và bạn sẽ không còn phải đối mặt với hiệu ứng đêm đầu tiên nữa mà có thể ngủ ngon lành.

Các nhà nghiên cứu về giấc ngủ đã đưa ra một số thủ thuật thực tế sẽ giúp bạn vượt qua hiệu ứng đêm đầu tiên và ngủ ngon cho dù ngủ ở bất cứ đâu. Vì hiệu ứng này chỉ xảy ra khi bạn ngủ ở một nơi lạ nên tốt hơn hết bạn nên làm cho nơi này giống với phòng ngủ của bạn nhất có thể. Cụ thể là:

• Mang theo vài thứ quen thuộc: chiếc gối, bộ đồ ngủ yêu thích hoặc thức uống nóng ấm bạn thường pha trước khi ngủ.
• Cố gắng giữ thói quen ngủ như bình thường: hãy đi ngủ đúng giờ bạn thường làm và thực hiện những bước thông thường bạn hay làm ở nhà, như dưỡng da, ngâm chân bằng nước ấm…
• Làm cho môi trường xung quanh bạn trở nên quen thuộc nhất có thể: ví dụ, cố gắng đặt một phòng khách sạn có chiếc giường cùng kích thước giường bạn có ở nhà - Bởi nếu thường ngày ngủ trên một chiếc giường to, sẽ thật khó khăn để bạn ngủ trên một chiếc giường nhỏ.

Bạn đã bao giờ trải nghiệm hiện tượng lạ giường khó ngủ chưa? Bạn đã cố gắng vượt qua nó như thế nào? Mong rằng qua bài viết, bạn có thể hiểu hơn về hiện tượng này, từ đó “sưu tập” nhiều cách vượt qua để có giấc ngủ ngon lành và bình yên khi ngủ ở một nơi xa lạ.